VEILIGHEID
VEILIGHEID IN JE LICHAAM ERVAREN?
Wat is veiligheid en hoe werkt het? En waarom hebben dan juist bewegen, aanraken en muziek daar een positief effect op? Ben je benieuwd? Lees dan nog even verder.
WAT IS VEILIGHEID?
Je lichaam is veilig als het geen gevaar loopt. Als er geen bedreiging voor je welzijn is. Gevaar kan binnen in je lichaam zitten. Bijvoorbeeld in de vorm van pijn. Maar ook buiten je lichaam. Iets of iemand in je omgeving maakt je onrustig of bang. Je zintuigen scannen of je lichaam zich in een veilige situatie bevindt. Ze letten erop of je lichaam al dan niet gevaar loopt. Ze geven je brein dus steeds via prikkels informatie over de toestand waarin je lichaam verkeert.
HOE VOELT JE LICHAAM DAT HET VEILIG IS?
Dat gebeurt onbewust via je zenuwstelsel. Daarbij spelen je evenwichtsorgaan, huid, spieren en gewrichten een belangrijke rol. Het is wat minder bekend maar ook dit zijn zintuigsystemen. Ze nemen prikkels waar (voelen) en sturen informatie naar je brein/hersenen. Bijvoorbeeld:
- Je voelt via het evenwichtsorgaan de bewegingen van je lichaam. Je voelt ook je of je het risico loopt om (bijna) te vallen.
- Je voelt via de tastzintuigen in de huid of iets koud, warm, hard of zacht is. Je voelt waar en hoe je aangeraakt wordt en of deze aanraking prettig is. Ook voel je of de ondergrond waarop je staat stevig en veilig is en of die je dragen kan.
- Je voelt via de tastzintuigen in de spieren en gewrichten de houding van je lichaam en de manier waarop je beweegt. Ook voel je welke bewegingen je kunt maken en welke kracht daarvoor nodig is. Je voelt via je spieren en gewrichten dat je lichaam sterk genoeg is om je te dragen.
WANNEER KRIJG JE HET SEIN ‘VEILIG’?
Het zenuwstelsel krijgt het sein dat je lichaam zich in een veilige omgeving bevindt:
- als het evenwichtsgevoel de boodschap doorgeeft dat je niet valt;
- als de tastzintuigen in de huid de boodschap doorgeven dat je kunt steunen op een veilige ondergrond;
- als de tastzintuigen in de spieren en gewrichten de boodschap doorgeven dat je lichaam sterk genoeg is om je te dragen.
Pas dan ontstaat er ruimte voor ontspanning, minder alert zijn en het opdoen van nieuwe ervaringen.
HOE REAGEERT JE LICHAAM OP ONVEILIGHEID?
Als van de drie zintuigsystemen aangeeft dat er ‘gevaar’ dreigt, dan vraagt dat automatisch de aandacht. Voorbeeld: je ruikt een brandlucht in huis. Je gaat direct op zoek. Is er brand en waar? Je wordt hyper alert en dat geeft onrust en spanning. Datzelfde systeem komt ook in actie als je pijn hebt, angstig bent, onrustig of gespannen. Je lichaam reageert zoals het reageert op gevaar. In zo’n situatie zijn rust en ontspanning niet mogelijk. Je voelt je namelijk niet veilig.
WAAROM HEBBEN AANRAKING EN BEWEGING EEN POSITIEF EFFECT?
Aandachtige aanrakingen, bewegingservaringen en de fysieke beleving van muziek zijn heel basale prikkels. Je evenwichtsorgaan, tastzintuigen in de huid, spieren en gewrichten merken deze prikkels op en geven ze door aan je brein. Het zijn aangename, kalmerende prikkels die een positieve invloed hebben op het gevoel van veiligheid, geborgenheid en stabiliteit. Als je die veiligheid van je lichaam en je omgeving kan ervaren ontstaat er ruimte om te ontmoeten, ontspannen, genieten, ontdekken en ontwikkelen. Je voelt je gezien, geraakt en gehoord en voelt dat je mag zijn wie je bent.
